Wczesna kastracja kociąt. Kiedy kastrować kociaka?

Nie da się ukryć, że kastracja kotów nieprzeznaczonych do rozrodu ma wiele zalet. Nie tylko zapobiega niechcianym ciążom i uciążliwym zachowaniom, ale także zmniejsza ryzyko wielu chorób – zarówno tych przenoszonych drogą płciową, jak i związanych z narządami płciowymi. Tylko jaki jest optymalny wiek kastracji kota?

Czy warto kastrować koty?

Kastracja, czyli chirurgiczne usunięcie narządów płciowych (jajników i macicy u kotek lub jąder u kocurów) to zabieg przynoszący wiele korzyści. Wśród nich wymienia się przede wszystkim:

• ograniczenie bezdomności zwierząt – dotyczy nie tylko nierasowych mruczków i wolno żyjących zwierzaków, ale także kotów z hodowli, które nie są przeznaczone do dalszego rozrodu, a mogłyby zajść w niechcianą ciążę przez nieodpowiedzialnego opiekuna,
• zmniejszenie ryzyka problemów zdrowotnych – nowotworów jajników, jąder, ropomacicza, a także chorób przenoszonych drogą płciową,
• eliminację ryzyka związanego z ciążą i porodem,
• redukcję uciążliwych zachowań i zaburzeń behawioralnych – u kotek objawów rui, u kocurów znaczenia moczem i skłonności do walk z innymi samcami,
• zmniejszenie intensywności zapachu moczu – u kocurów.

Badania dowodzą, że kastrowane koty żyją znacznie dłużej, niż zwierzaki niepoddane temu zabiegowi – długość życia kastrowanych kotek jest o 39% dłuższa, a kastrowanych samców o 62% dłuższa niż niekastrowanych. Badacze nie określili dokładnej przyczyny, jednak uważa się, że za efekt ten odpowiada między innymi zmniejszone ryzyko chorób śmiertelnych i mniejsza skłonność do włóczęgostwa, a przez to także mniejsza częstotliwość wypadków i walk z innymi kotami.

Oczywiście zabieg kastracji nie pozostaje obojętny dla organizmu i może mieć także negatywne skutki. Obejmują przede wszystkim ryzyko nadwagi i otyłości oraz ryzyko związane z operacją chirurgiczną i późniejszymi powikłaniami. Trzeba jednak pamiętać, że kastracja kota to rutynowy zabieg, który w znaczącej większości przebiega bez żadnych komplikacji. Również utrzymanie prawidłowej masy ciała nie stanowi większego wyzwania dla świadomego opiekuna kota.

Jak karmić kota po kastracji? Obejrzyj lekcję wideo!

Kiedy kastrować kociaka?

Wielu opiekunów uważa, że kastracja kota powinna być przeprowadzona dopiero po osiągnięciu dojrzałości płciowej przez zwierzaka (czyli po 5. miesiącu życia) lub nawet po zakończeniu okresu wzrostu. W pełni rozwinięty organizm kota miałby być mniej podatny na komplikacje pooperacyjne, natomiast wczesne przeprowadzenie zabiegu miałoby zwiększać ryzyko zaburzeń ortopedycznych i behawioralnych oraz negatywnie wpływać na odporność kota. Jednak hodowcy kotów rasowych często decydują się na kastrację kociąt jeszcze przed wydaniem ich do nowych domów… Co wynika z badań na temat kastracji pediatrycznej kociąt?

Kastracje pediatryczne u kociąt

Coraz więcej badań popartych praktyką i obserwacjami hodowców wskazuje, że najwięcej korzyści może przynieść wczesna kastracja kociąt między 7. tygodniem, a 5. miesiąca życia. Okazuje się, że zabieg u tak młodego kota nie zwiększa ryzyka powikłań pooperacyjnych. Ankieta przeprowadzona wśród lekarzy weterynarii wykazała, że wczesne kastracje były bezpieczniejsze, szybsze i prostsze, niż takie same zabiegi przeprowadzone u zwierząt powyżej 6. miesiąca życia. Badania porównujące częstotliwość występowania powikłań u zwierząt kastrowanych poniżej 12. tygodnia życia, między 12. a 23. tygodniem oraz w wieku 24 tygodni lub później nie wykazała różnic dotyczących częstotliwości poważnych i niewielkich powikłań. Natomiast drobne powikłania były najczęstsze u zwierząt najstarszych, a najrzadsze u najmłodszych. Młody kociak znacznie lepiej znosi toaletę rany i szybciej przyzwyczaja się do noszenie kubraczka, niż dorosły kot, co redukuje stres po zabiegu.

W przypadku kotek, kastracja pediatryczna przed wystąpieniem pierwszej rui znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia złośliwych nowotworów gruczołu mlekowego, w przeciwieństwie do kastracji kotek starszych niż rok, które chorują na ten nowotwór tak samo często, jak kotki niekastrowane. Całkowicie eliminuje również możliwość zajścia w ciążę podczas pierwszej rui.

Badania nie odnotowują natomiast zwiększonej częstości występowania chorób zakaźnych, zaburzeń behawioralnych ani chorób jakiegokolwiek narządu w przypadku kastracji przed 6. miesiącem życia w porównaniu z kastracją przeprowadzoną u kotów starszych, niż 6 miesięcy. Nie znaleziono dowodów, by zabieg w młodym wieku zmniejszał rozmiary prącia i średnicę cewki moczowej u kocurów (co miałoby predysponować do chorób układu moczowego), powodował późniejszych problemów ortopedycznych (jak mogłyby sugerować badania dotyczące psów), ani spadków odporności (choć zaleca się, by operacje planować w pewnym odstępie od szczepień). Obserwacje hodowców i badania naukowe nie potwierdzają też mitu, że wczesna kastracja skutkuje bardziej “dziecięcym” charakterem kota.

Podsumowanie – kiedy kastrować kociaka?

Kastracja kotów przynosi wiele korzyści zdrowotnych i behawioralnych, przyczynia się także do zmniejszenia populacji bezdomnych zwierząt i rozprzestrzeniania chorób przenoszonych drogą płciową. Badania naukowe nie wykazują, by istniały jakiekolwiek medyczne albo behawioralne wskazania dla opóźniania kastracji kociąt do czasu uzyskania dojrzałości płciowej. Według specjalistów zabieg przeprowadzony przed ukończeniem 5. miesiąca życia jest łatwy, szybki i bezpieczny. Z tego względu zaleca się, by rasowe kocięta nieprzeznaczone do dalszego rozrodu poddawać kastracji jeszcze przed opuszczeniem hodowli, a w przypadku maluchów ze schronisk nie czekać do osiągnięcia dojrzałości płciowej.

Masz wątpliwości, czy kastracja pupila to dobry pomysł? A może jesteś hodowcą rasowych psów lub kotów i zastanawiasz się, czy i kiedy wykastrować zwierzęta nieprzeznaczone do dalszej hodowli? Jeśli tak, zapraszam Cię na webinar “Kastracja oczami specjalisty rozrodu psów i kotów – czy kastrować i kiedy?”, który odbędzie się 17 września o 20:00 Wykład zostanie poprowadzony przez dr hab. wet. Piotra Sochę – specjalistę rozrodu zwierząt, profesora uczelni w Katedrze Rozrodu Zwierząt z Kliniką, Wydziału Medycyny Weterynaryjnej UWM w Olsztynie. Spotkanie ukaże więc kastrację z perspektywy lekarza weterynarii, który na co dzień współpracuje z hodowcami rasowych psów i kotów.

Bibliografia

• Breuninger, K., Dale, S., Demos, L., Griffin, B., Holub, B., Houlihan, A., & Olah, G. (2016). Veterinary task force on feline sterilization recommendations for age of spay and neuter surgery.
• Bushby, P. A. (2021). Is there an optimal age for cat spay or neuter?
• Howe, L. M. (1997). Short-term results and complications of prepubertal gonadectomy in cats and dogs. Journal of the American Veterinary Medical Association, 211(1), 57-62.
• Howe, L. M., Slater, M. R., Boothe, H. W., Hobson, H. P., Fossum, T. W., Spann, A. C., & Wilkie, W. S. (2000). Long-term outcome of gonadectomy performed at an early age or traditional age in cats. Journal of the American Veterinary Medical Association, 217(11), 1661-1665.
• Overley, B., Shofer, F. S., Goldschmidt, M. H., Sherer, D., & Sorenmo, K. U. (2005). Association between ovarihysterectomy and feline mammary carcinoma. Journal of Veterinary Internal Medicine, 19(4), 560-563.
• Porters, N., De Rooster, H., Verschueren, K., Polis, I., & Moons, C. P. (2014). Development of behavior in adopted shelter kittens after gonadectomy performed at an early age or at a traditional age. Journal of Veterinary Behavior, 9(5), 196-206.
• Root, M. V., Johnston, S. D., Johnston, G. R., & Olson, P. N. (1996). The effect of prepuberal and postpuberal gonadectomy on penile extrusion and urethral diameter in the domestic cat. Veterinary Radiology & Ultrasound, 37(5), 363-366.