Surowe mięso dla psa – czy karmienie psa surowym mięsem jest bezpieczne?

Wielu opiekunów psów podaje swoim pupilom surowe mięso w ramach przysmaku. Tylko czy karmienie psa surowym mięsem naprawdę jest bezpieczne dla zwierzaka? Sprawdź, czy psy mogą jeść surowe mięso!

Spis treści:

1. Czy pies może jeść surowe mięso?
2. Czy można mieszać suchą karmę z surowym mięsem?
3. Surowe mięso i podroby w diecie BARF dla psa
4. Czy surowe mięso dla psa może być niebezpieczne?
5. Jakiego mięsa nie podawać psu na surowo?
6. Kiedy karmienie psa surowym mięsem nie będzie wskazane?
7. Czy szczeniaki mogą jeść surowe mięso?
8. Podsumowanie
9. Bibliografia

Czy pies może jeść surowe mięso?

Surowe mięso dla psa może stanowić dobre źródło niezbędnych zwierzakowi składników odżywczych – przede wszystkim białka, aminokwasów, tłuszczu i kwasów tłuszczowych.

Wykazano, że pochodzące z surowych produktów pochodzenia zwierzęcego substancje charakteryzują się wyższą strawnością, niż białko czy tłuszcze obecne w suchej karmie. Przeprowadzono badanie na 10 psach rasy Pitbull ⁽¹⁶⁾, które w pierwszym eksperymencie otrzymywały karmę suchą, a w drugim pokarm surowy. Przez okres 45 dni naukowcy zbierali codziennie próbki kału i analizowali zawartość białka, tłuszczu i błonnika, aby określić, jak dobrze układ pokarmowy psa trawi składniki odżywcze z każdej diety. Analiza próbek kału wykazała, że psy karmione surowym mięsem miały wyższą strawność białka i tłuszczu.

Warto również zauważyć, że mięso poddane obróbce termicznej traci wiele wartościowych składników odżywczych. Przykładem takiego aminokwasu jest tauryna ^{(19, 20, 21)}. Przeprowadzono analizę stężenia tauryny w produktach pochodzenia zwierzęcego ⁽²¹⁾, takich jak mięso drobiowe, ryby, jaja, wątroba, zarówno w stanie surowym, jak i ugotowanym. Najwyższe ilości tego aminokwasu stwierdzono w mięsie indyka (200 mg/100 g) oraz wątrobie drobiowej (110 mg/100 g). Z badań wynika, że gotowanie ma negatywny wpływ na stężenie tauryny w badanych produktach, szczególnie w przypadku mięsa drobiowego, gdzie spadek wynosił aż 75%. Wysoka temperatura podczas gotowania posiłków lub produkcji karm suchych zazwyczaj powoduje denaturację białek i utratę drugorzędowej i trzeciorzędowej struktury białkowej, przez co produkt traci częściowo swoją wysoką wartość odżywczą ⁽¹⁾.

Niemniej, w przeciwieństwie do kotów, tauryna nie jest niezbędnym aminokwasem dla psów i jest syntetyzowana z metioniny i cysteiny (aminokwasów egzogennych). Ponadto straty aminokwasów są uzupełniane przez producentów karm, aby spełniały wytyczne żywieniowe i nie prowadziły do niedoborów pokarmowych.

Czy można mieszać suchą karmę z surowym mięsem?

Podawanie surowego mięsa jako smaczek lub nagroda nie powinno zagrażać zdrowiu psa, o ile jego ilość nie przekracza 10% dziennego zapotrzebowania kalorycznego zwierzaka. W wypadku pojawienia się trudności z wypróżnianiem lub biegunki, należy zaprzestać tej metodzie nagradzania i zmienić produkt na odpowiedni do potrzeb swojego czworonoga.

Trzeba jednak pamiętać, że karmy komercyjne są zbilansowane i dostarczają psu wszystkich potrzebnych mu składników odżywczych. W wypadku dodania do karmy surowego mięsa lub zastąpienia nim dużej części porcji karmy można zaburzyć bilans diety psa, co może prowadzić do nadwagi lub niedoborów żywieniowych – między innymi zaburzyć stosunek wapnia i fosforu. Dlatego wybierając sposób żywienia psa najbezpieczniej jest zdecydować się na jedną formę podawanych mu posiłków.

Surowe mięso i podroby w diecie BARF dla psa

Coraz więcej opiekunów psów decyduje się na samodzielne przygotowywanie posiłków dla swojego psa, stosując dietę BARF (Biologically Appropriate Raw Food – biologicznie odpowiednie surowe jedzenie). Dieta BARF zakłada podawanie psu surowych składników, takich jak mięso, kości, surowe warzywa i owoce, a jej celem jest odwzorowanie sposobu żywienia wilków. Według Billinghursta, który rozpowszechnił ten model żywienia psów, dieta BARF powinna składać się z minimum 60% surowego mięsa z kością, 10% podrobów, 10% innych produktów pochodzenia zwierzęcego oraz 20% warzyw i owoców ⁽²⁾.

Surowe mięso w diecie BARF to przede wszystkim źródło aminokwasów, kwasów tłuszczowych i niektórych składników mineralnych. Surowa dieta dla psa powinna zawierać także podroby, które są dobrym źródłem takich składników, jak żelazo i cynk ⁽²⁶⁾. Na rynku dostępne są surowe karmy komercyjne, które mają być zbilansowane i kompletne, bez potrzeby dodatkowej suplementacji. Taką karmę można również przygotowywać samodzielnie w domu, natomiast konieczna jest suplementacja, aby dieta była zbilansowana. Ponadto proporcje poszczególnych składników pokarmowych powinny być dopasowane do indywidualnych potrzeb konkretnego psa.

Czy surowe mięso dla psa może być niebezpieczne?

Główne obawy związane z karmieniem psa surowym mięsem jest ryzyko związane z obecnością bakterii i pasożytów ⁽²²⁾. Najczęściej wymienianym zagrożeniem jest Salmonella, ale surowe produkty pochodzenia zwierzęcego mogą być źródłem bakterii Coliforms, Escherichia, Campylobacter, Yersinia, Brucella, Listeria, Staphylococcus, Enterococcus, Clostridia. Z pasożytów można wyodrębnić pierwotniaki, tasiemce i nicienie takie jak Toxoplasma gondii, Neosporum caninum, Sarcocystis spp., Cryptosporidium parvum, Giardia spp., Echinococcus granulosus, E. multilocularis, Taenia hydatigena, T. ovis i Trichinella spp. (25).

Salmonella

Przeprowadzono wiele badań, udowadniających, że diety surowe dla psów mogą być skażone bakteriami Salmonella ^(5-12). Wykazano, że pałeczki tej bakterii obecne były w nawet 21% próbkach komercyjnych diet surowych dla psów. Jedno z badań wykazało, że w diecie zawierającej surowy drób ryzyko zakażenia Salmonellą wzrasta nawet do 80% ⁽⁴⁾. Pokarm surowy przygotowywany w domu również może sprzyjać rozprzestrzenianiu się patogennych bakterii, gdyż nawet produkty dostępne w sklepach mogą być nimi zakażone. Przeprowadzono badania na ekologicznym kurczaku sprzedawanym w sklepach spożywczych dla ludzkiej konsumpcji – wykazały one obecność Salmonelli w 61% próbek ⁽¹³⁾. Natomiast badania przeprowadzone na wołowinie i wieprzowinie sprzedawanej jako produkt spożywczy wykazały zakażenie w wysokości 4% ⁽¹⁴⁾.

Czy Salmonella jest groźna dla psów?

Przeprowadzono badania na psach rasy Greyhound, u których wykryto obecność Salmonelli w diecie ⁽¹⁵⁾. Psy były karmione dietą surową ze względu na przekonanie, że dzięki niej osiągały lepsze wyniki w wyścigach. Objawami występującymi po spożyciu zakażonego pokarmu była biegunka oraz zapalenie jelit. Z 41 próbek kału i pokarmu wysłanych do badań wyizolowano łącznie 61 szczepów Salmonella; 31 zostało odzyskanych z kału, a 30 z pokarmu. Z 45 normalnych próbek kału odzyskano tylko 4 izolaty Salmonelli. Wyniki wykazały, że 16 z 31 izolatów uzyskanych z kału było tym samym szczepem, co ten odzyskany z diety. To badanie miało na celu udowodnienie, że psy na surowej diecie są narażone na ryzyko zakażeniem Salmonellą i ma to wpływ na ich zdrowie.

Samo surowe mięso jest ponadto niewystarczające, aby zaspokoiło zapotrzebowania żywieniowe psa. Jest to idealne źródło białka oraz tłuszczy, natomiast ubogie jest w witaminy i niektóre niezbędne składniki mineralne. Z tego też powodu dieta surowa BARF jest złożona nie tylko z surowego mięsa i kości, a również z uzupełniających posiłek warzyw, owoców oraz podrobów.

Jakiego mięsa nie podawać psu na surowo?

Decydując się na karmienie psa surowym mięsem należy zdawać sobie sprawę nie tylko z zagrożenia związanego z bakteriami obecnymi w surowych produktach pochodzenia zwierzęcego. Niektóre gatunki mięsa mogą także zawierać szkodliwe dla psów wirusy i pasożyty.

Przykładowo surowa wieprzowina i mięso z dzika są potencjalnym źródłem wirusa wścieklizny rzekomej (Choroba Aujeszkiego), która jest śmiertelna dla psów, ale nie jest groźna dla ludzi ^(27-30).

Badania potwierdzają także ryzyko zakażenia włośnicą (Trichinella spp.), czyli pasożytem mogącym znajdować się w surowym mięsie zwierząt wszystkożernych z wyszczególnieniem dzika i świni ^{(31, 32)}.

Również ryby niepoddane obróbce termicznej mogą być źródłem wielu niebezpiecznych dla psów pasożytów – takich jak bruzdogłowiec szeroki (Diphyllobothrium latum), Opisthorchis tenuicollis, nerkowiec (Dioctophyma renale) oraz Nanophyetus salmincola ⁽³⁾. Surowe mięso niektórych ryb zawiera także tiaminazę, czyli enzym rozkładający witaminę B1. Częste podawanie psu ryb zawierających tiaminazę może prowadzić do niebezpiecznych niedoborów witaminy B1 ⁽³³⁾, dlatego też dieta oparta na surowych rybach nie jest zalecana.

Podawanie psom mięsa po obróbce termicznej (nawet krótkim gotowaniu) minimalizuje zagrożenie związane z zakażeniami bakteryjnymi, wirusowymi lub pasożytniczymi ^{(3, 33)}. Po ugotowaniu można podawać psu także wieprzowinę.

Kiedy karmienie psa surowym mięsem nie będzie wskazane?

Surowe mięso dla psa może stanowić doskonałe urozmaicenie codziennego żywienia, a także podstawę zbilansowanej i naturalnej diety BARF. Podawanie psu mięsa surowego nie zawsze jest jednak zalecane i bezpieczne. Karmienie psa surowym mięsem niesie ryzyko związane z potencjalnymi chorobotwórczymi bakteriami i pasożytami oraz stwarza możliwości do przenoszenia ich na ludzi, zwłaszcza jeżeli pies liże swojego opiekuna po twarzy.

Surowe mięso nie jest wskazane u psów, które są w trakcie antybiotykoterapii, ponieważ może to zwiększyć ryzyko wyselekcjonowania i namnażania się opornych szczepów. Nie zaleca się również podawania surowego mięsa jeżeli razem z psem mieszkają niemowlęta, osoby starsze, osoby z obniżoną odpornością lub kobiety w ciąży, ponieważ są to grupy są bardziej podatne na infekcje ^{(5, 35, 36)}.

Czy szczeniaki mogą jeść surowe mięso?

Surowe mięso to źródło łatwo przyswajalnego białka, które bierze istotny udział w rozwoju młodych zwierząt. Warto jednak zastanowić się, czy warto narazić szczeniaka na ryzyko związane z spożywaniem produktów pochodzenia zwierzęcego niepoddanych obróbce termicznej. Opisano przypadek dwóch szczeniąt rasy bulterier ⁽²³⁾, które zmarły w wyniku zarażenia Salmonellą w przeciągu 24h od pojawienia się objawów takich jak wysoka temperatura (41^oC), przyśpieszony oddech, krwawy stolec i skrajne wyczerpanie organizmu.

Badania wskazują jednak ⁽²⁴⁾, że suplementacja diety surowej fruktanem minimalizuje objawy zarażenia Salmonellą i może chronić szczeniaki przed infekcją. Trzeba przy tym pamiętać, że surowe mięso dla szczeniaka nie stanowi zbilansowanego posiłku. Do prawidłowego rozwoju organizmu pies potrzebuje także innych składników odżywczych (na przykład wapń), których zawartość w mięsie i podrobach nie jest wystarczająca. Domowa dawka dla szczeniąt jest dużo trudniejsza do zbilansowania, niż dla dorosłych psów.

Interesują Cię behawioralne aspekty żywienia psów? Wypełnij formularz poniżej i odbierz darmowy webinar! W roli ekspertów – Zosia Zaniewska-Wojtków i Piotr Wojtków.

Podsumowanie – czy pies może jeść surowe mięso?

Surowe mięso dla psa stanowi dobre źródło wysoce przyswajalnego białka bogatego w aminokwasy egzogenne. Karmienie surowym mięsem może pozytywnie wpłynąć na strawność składników odżywczych ze względu na brak poddania obróbce termicznej, która powoduje utratę wartościowych makro oraz mikroelementów. Jednak ta praktyka wiąże się również z ryzykiem obecności w pokarmie bakterii oraz pasożytów, które mogą być zagrożeniem dla zdrowia i życia psa, a także opiekuna. Dlatego też konieczne jest kupowanie wysokiej jakości mięsa ze sprawdzonych źródeł oraz przestrzeganie podstawowych zasad higieny podczas przygotowywania posiłków dla czworonoga. Dodatkowo surowe mięso nie jest zalecane dla psów w trakcie antybiotykoterapii oraz w domach gdzie mieszkają ludzie z obniżoną odpornością.

Więcej o diecie BARF, układaniu jadłospisu oraz jej wadach i zaletach mówię w kursie PRO “Dieta BARF dla psa”. Kurs dedykuję profesjonalistom pracującym z psami na co dzień, którzy chcieliby doradzać swoim klientom profesjonalnie również w kwestii karmienia. Szczegółowy opis kursu znajdziesz tutaj.