Żywienie psa seniora – czym karmić starszego psa?

Potrzeby żywieniowe zwierząt starszych zmieniają się wraz z wiekiem. Czym i jak karmić psa seniora? Istnieje kilka zasad, którymi powinieneś się kierować niezależnie od wybranej metody żywienia swojego pupila!

Spis treści:

1. Jak zmieniają się potrzeby żywieniowe psów starszych?
2. Żywienie starszego psa – najważniejsze zasady
3. Czym karmić starszego psa?
4. Jak wybrać karmę dla psa seniora?
5. Więcej białka w diecie starszego psa
6. Zmniejszona ilość tłuszczu
7. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe
8. Włókno pokarmowe (błonnik)
9. Karma mokra czy sucha?
10. Domowa dieta dla psa seniora
11. Co gotować starszemu psu?
12. Żywienie psa seniora w przypadku choroby
13. Podsumowanie – czym karmić psiego seniora?

Jak zmieniają się potrzeby żywieniowe psów starszych?

Proces starzenia się organizmu psa wiąże się ze zmianami metabolicznymi i klinicznymi. Starszy pies zwykle staje się mniej aktywny, a jego metabolizm spowalnia. Przez to zmniejsza się zapotrzebowanie energetyczne, a dotychczasowa dzienna porcja pokarmu może okazać się zbyt obfita w kalorie. Pies w podeszłym wieku może również zacząć chorować. Każde schorzenie wymaga nieco innego postępowania dietetycznego, które powinno zostać zalecone przez specjalistę. Przez pogorszenie się zmysłów może również dojść do zmniejszenia się apetytu i utraty masy mięśniowej, co również wymaga zmian w sposobie żywienia starszego psa. Czy należy zmodyfikować żywienie psa, gdy zwierzak staje się seniorem? Z początku, jeżeli pies jest w dobrej kondycji i potwierdzają to wyniki badań, to nie ma takiej konieczności. Jednak prawdopodobnie przyjdzie moment, kiedy modyfikacje diety okażą się konieczne. Zawsze lepiej zapobiegać niż leczyć. Dopasowanie dawki pokarmowej może uchronić starszego psa przed otyłością i jej skutkami, np. chorobą zwyrodnieniową stawów.

Żywienie starszego psa – najważniejsze zasady

Nie ma jednego, uniwersalnego przepisu na żywienie psiego seniora. Istnieje jednak kilka zasad, o których warto pamiętać. Po pierwsze – częstotliwość karmienia. Badania wykazały, że psy, które jadły 2 razy dziennie (zamiast raz dziennie) były bardziej oraz dłużej aktywne w ciągu dnia ⁽¹⁵⁾. Jest to bardzo istotne pod kątem zachowania rytmu dobowego. U osób z zaburzeniami poznawczymi również zauważono zaburzenia rytmu dobowego ⁽¹⁾, dlatego warto, by pory posiłków psiego seniora były stałe. Rutyna jest wskazana szczególnie w przypadku starszych psów – pozwala im poczuć się bezpieczniej oraz przewidywać zachowania i czynności swojego opiekuna.

Dieta psa seniora musi być dopasowana do jego aktualnego stanu zdrowia i kondycji ciała. Zmniejszenie aktywności i spowolnienie metabolizmu w podeszłym wieku psa sprawiają, że jego zapotrzebowanie na energię może spaść nawet o 40% ⁽¹³⁾! To prosta droga do otyłości w stosunkowo krótkim czasie. Utrzymanie prawidłowej masy ciała jest niezwykle istotne w przypadku psiego seniora. Badania wykazały, że dieta o ograniczonej kaloryczności (w porównaniu do psów karmionych ad libitum, czyli ze stałym dostępem do pokarmu) pozytywnie wpływa na średnią długość życia psów i spowalnia procesy zwyrodnieniowe stawów ⁽⁹⁾.

Więcej o diecie dla psich i kocich seniorów mówię w kursie PRO “Żywienie starszych psów i kotów”. Kurs dedykuję profesjonalistom pracującym z psami na co dzień, którzy chcieliby doradzać swoim klientom profesjonalnie również w kwestii karmienia.

Kliknij, aby dowiedzieć się więcej o najnowszym kursie PRO

Czym karmić starszego psa?

Co będzie najlepsze dla psiego seniora? Jak zawsze – to zależy. Skład diety i ilość kalorii powinny być dopasowane do aktualnego stanu zdrowia zwierzęcia, dlatego niezwykle ważne jest indywidualne podejście. Dieta domowa może świetnie sprawdzić się u psiego seniora, zwłaszcza w przypadku spadku apetytu, jednak należy pamiętać o odpowiednim skomponowaniu diety – dieta psa powinna być zawsze odpowiednio zbilansowana. Starsze psy są zwykle bardziej wrażliwe na błędy dietetyczne, dlatego jeżeli opiekun nie jest pewny czy podoła takiemu zadaniu, znacznie lepszym wyborem będzie karma komercyjna.

Jak wybrać karmę dla psa seniora?

Jaka karma dla starszych psów będzie najlepsza? Przy jej wyborze należy kierować się kilkoma zasadami.

Więcej białka w diecie starszego psa

Zapotrzebowanie na białko u psów rośnie z wiekiem ze względu na zwiększenie przemian białkowych i zmniejszoną syntezę białek ⁽¹¹⁾. Istnieje przekonanie, że dieta niskobiałkowa zmniejsza ryzyko niewydolności nerek u psów – nie jest to jedna prawdą ⁽¹⁰⁾. Badania wykazały, że ograniczenie białka u starszych, zdrowych psów może być szkodliwe ze względu na utratę beztłuszczowej masy ciała ^{(4, 5, 14)}. Wyjątkiem są psy chore, u których wysoki poziom białka wpływa negatywnie na stan zdrowia. Starsze psy mają tendencję do utraty apetytu, przez co mogą spożywać mniej pokarmu niż młodsze czworonogi , dlatego tym bardziej należy kontrolować ilość spożywanego białka przez psiego seniora. Oprócz ilości ważna jest również jakość białka – powinno być one pełnowartościowe (dostarczające wszystkich aminokwasów egzogennych w odpowiednich ilościach) oraz charakteryzujące się wysoką strawnością.

Zmniejszona ilość tłuszczu

Z uwagi na takie czynniki, jak spowolnienie metabolizmu oraz zmniejszenie aktywności fizycznej, dieta psów starszych powinna charakteryzować się obniżoną zawartością tłuszczu. Zwykle stosuje się wartości od 7% do 15% tłuszczu w suchej masie ⁽³⁾. W niektórych przypadkach konieczne może być jednak podawanie psu diety o większej zawartości tłuszczu, np. u psów z chorobami nowotworowymi lub przy spadku apetytu wywołanym m.in. dysfunkcjami poznawczymi ⁽⁶⁾.

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe

W przypadku psów starszych istotna jest również zawartość kwasów tłuszczowych w diecie. Udowodniono, że kwas dokozaheksaenowy (DHA) oraz eikozapentaenowy (EPA), czyli kwasy tłuszczowe omega-3 wykazują działanie przeciwzapalne, dlatego są pomocne w trakcie leczenia wielu problemów zdrowotnych, takich jak choroba zwyrodnieniowa stawów ⁽²⁾. Ich suplementacja może również stanowić element profilaktyki zdrowotnej ze względu na pozytywny wpływ na układ odpornościowy ^{(7, 8)}. W ostatnim czasie wzrosło także zainteresowanie wpływu kwasów tłuszczowych na funkcjonowanie mięśni, w celu minimalizowania objawów sarkopenii ⁽¹²⁾, jednak wciąż brakuje wystarczających danych w tym kierunku.

Włókno pokarmowe (błonnik)

Dieta starszego psa powinna również zawierać wystarczającą ilość włókna pokarmowego, które wspomaga perystaltykę jelit. Jest to istotne z uwagi na zwiększoną skłonności do otyłości i zaparć u zwierząt w podeszłym wieku. U zdrowych psich seniorów o prawidłowej masie ciała zawartość włókna powinna wynosić 2%, natomiast u psów z nadwagą co najmniej 5%.

Problemy ze stawami mogą negatywnie wpływać na jakość życia psów w podeszłym wieku i są częstym zmartwieniem ich opiekunów. Zarówno częstość występowania, jak i nasilenie choroby zwyrodnieniowej stawów wzrasta wraz z wiekiem⁽¹³⁾. Choroba zwyrodnieniowa stawów częściej dotyka psy większych ras niż mniejszych. Częstość występowania, objawy kliniczne i nasilenie różnią się w zależności od stawu⁽¹⁴⁾.

Karma mokra czy sucha?

W niektórych przypadkach dieta bazująca na mokrej karmie może być lepszym wyborem, niż podawanie psu suchej karmy. Wilgotny pokarm dostarcza o wiele więcej wody, niż karma sucha, a dodatkowo jest o wiele bardziej atrakcyjnym pokarmem. Może również posłużyć jako dodatek do podawanych zwierzakowi leków. Z jednej strony może dobrze sprawdzić się u wybrednego seniora, z drugiej jednak dzienna porcja pokarmu może okazać się zbyt duża przez znacznie mniejszą gęstość kaloryczną. Duża objętość posiłku będzie z pewnością plusem u psa, który ma tendencje do nadwagi i sprawia wrażenie ciągle głodnego. Niekoniecznie trzeba decydować się na jeden rodzaj karmy gotowej – jeżeli psi senior dobrze toleruje żywienie mieszane, to jest to jedna z opcji, dzięki której można połączyć zalety zarówno suchej karmy, jak i mokrej.

Domowa dieta dla psa seniora

Dieta domowa musi być ułożona przez specjalistę z zakresu żywienia i dostosowana do potrzeb starszego psa. Jeżeli opiekun stosował wcześniej dietę domową, zna zasady żywienia starszych psów i wie, na co zwracać uwagę, to nie ma przeciwwskazań do kontynuowania takiego sposobu żywienia. Jednak próby gotowania dla psa bez znajomości podstawowych zasad żywienia psów i brak doświadczenia w komponowaniu posiłków mogą przynieść więcej szkody, niż pożytku oraz przyczynić się do pogorszenia stanu zdrowia i samopoczucia. Starość to nie jest odpowiedni moment na dietetyczne eksperymenty – znacznie lepiej trzymać się tego co pies już zna i dobrze toleruje.

Co gotować starszemu psu?

Dieta domowa dla starszego psa powinna bazować na chudym mięsie. Tłuszcz w diecie starszego psa powinien być dawkowany ostrożnie, gdyż psi senior ma niższe dzienne zapotrzebowanie na kalorie, niż młodsze dorosłe psy. Dodatkowo im większa zawartość tłuszczu w mięsie, tym mniej białka, a co za tym idzie również aminokwasów egzogennych. Posiłki muszą być także odpowiednio zbilansowane, lekkostrawne i dobrze przyswajalne. Przepisy domowe oprócz mięsa powinny zawierać również podroby bogate w witaminy i składniki mineralne. Wskazany będzie również dodatek niskokalorycznych warzyw bogatych we włókno pokarmowe. Cała receptura powinna być uzupełniona o brakujące substancje odżywcze, gdyż posiłek złożony z mięsa, podrobów i warzyw nie będzie pełnowartościowy. Brakuje w nim takich składników, jak wapń czy kwasy tłuszczowe omega-3.

Wypełnij formularz poniżej i odbierz darmową infografikę “Jak krok po kroku przestawić psa na inną karmę”!

Żywienie psa seniora w przypadku choroby

Dopasowana dieta może wspomóc psiego seniora podczas choroby. Trzeba jednak pamiętać, że żywienie chorego psa jest o wiele bardziej skomplikowane, niż w przypadku psów zdrowych. Dlatego warto skonsultować się z lekarzem weterynarii lub dietetykiem weterynaryjnym.

Podsumowanie – czym karmić psiego seniora?

Dieta to niezwykle istotny element profilaktyki zdrowotnej każdego psa. W przypadku psiego seniora żywienie odgrywa jeszcze większą rolę – może wspomóc jego zdrowie i samopoczucie. Dostosowanie diety do potrzeb psa w podeszłym wieku często okazuje się trudniejsze niż w przypadku młodszych czworonogów, dlatego w chwili zwątpienia warto udać się do specjalisty w celu zweryfikowania aktualnej diety.